5 - Türkiye'nin savuncusu

Pierre Loti'nin Türkiye'yle ilgili 5 kitabı vardır: Azade ve Bezgin Kadınlar adlı romanlarından sonra yazdığı Doğu Hayaleti adlı eseri, İstanbul'a ge­lişinin hikayesi niteliğin­dedir.

Son iki eseri, Türk Milleti­nin davasını savunan siyası niteliktedir. Türk'ün fela­ketli günlerini içermekte­dir. İlki, Can Çekişen Türkiye, Bize bu Müteffik Gerek, Sevgili Fransa'mızın Ölümü'dür. Hastalığı sıra­sında oğlu Samuel Viaud'nun yardımıyla hazırlanan Doğudaki son Görüntüler, O'nun son eseridir ve yine bu ünlü Türk dostu, Türk dâvâsının peşindedir.

Dünyada yalnız kaldıkları ve haksızlıklara uğradığı dönemlerde Türkleri savunan en vefalı dost Pierre Loti oldu. Büyük bir cesaretle kalemini kullanarak, Batı dünyasına karşı onları savundu. Unutulmayan bir karagün dostu oldu.

Fransız Basınında Pierre Loti aleyhine çizilmiş bir karikatür

I. Cihan Harbinin sancılı günlerinde, daha sonraki mütareke döneminde, tüm dünyanın Türkler aleyhi­ne yoğun bir kampanya açtığı sırada, tek bir kişi buna karşı çıktı. Bu, Türkleri yakından ta­nıyan ve onun yüceli­ğine inançla bağlı olan Pierre Loti'ydi. Tür­kiye'yi paylaşmak iste­yen, hürriyetini yok et­mek isteyen emperyalist­lere karşı, güçlü kalemi­ni (Figaro) gazetesinde kullandı. Yürekli ve sü­rekli haykırışlarla Türk­leri savundu. Bu kara gün dostunu Türkler hiç bir zaman unutmadılar.

Atatürk'ün Pierre Loti'ye karşı sevgisini simgeleyen belgeleri, yakın tarihin sayfaları arasında yer al­mış bulunuyor. Gerek I.Dünya Savaşı sırasında, gerekse mütareke yıllarında, Pierre Loti'nin Türk mil­letinin yanında olduğu herkes tarafından bilin­mektedir. Mütareke yılla­rında, Batılı büyük devlet­lerin Türkiye'yi çember içine alarak, topraklarını haksız yere işgal etmele­ri, bağımsızlıklarını elinden alma doğrultusun­daki haksız kararları kar­şısında, güçlü kalemiyle ortaya atılan Pierre Loti oldu. Atatürk bu açıdan bu büyük Türk dostuna te­veccüh gösterdi. Pierre Loti'nin doğum yılı nede­niyle 1920 yılının Ocak ayı, İstanbul'da hararet­li mitinglere, protesto­lara ve basında heyecanlı yayınlara sebep oldu. İs­tanbul üniversitesi'nde toplanan aydınlar zümresi Pierre Loti'yi sevgiyle anarken, Türk Basını da büyük Türk dostu için, özel sayılar yayımladı­lar. Mustafa Kemal'in Pierre Loti ile ilgili sözleri büyük yankı ya­rattı. Öte yandan, Musta­fa Kemal, Milli Mücadele­nin hararetli günlerinde -Türk davasını desteklediği için- Pierre Loti'den yararlanmak istedi. Pierre Loti o sıralarda hasta olduğundan, arkadaşı Claude Farrère'i Ana­dolu'ya gönderdi. Atatürk Claude Farrère ile Ada­pazarı'nda görüştü. Mustafa Kemal'in Başku­mandan ve Türkiye Büyük Millet Başkanı sıfatıyla Pierre Loti'yi -şehit kızlarının gözyaşlarıyla dokudukları bir halıyı- Meclis kararıyla, hediye ettiği bilinmektedir. Bu konudaki yazışmalar, İs­tiklâl Savaşı'nın karagünlerinde unutulmaz anılar olarak hafizalardadır.

24 Kanunisani 36

"Türkiye Büyük Millet Meclisi, Paris Mümessilinin hareketinden istifade ederek Türklerin büyük ve asil dostuna karşı perverde ettiği hissiyat, minnet ve şükranı tekrar beyan etmeyi kendine bir borç bilmiştir.

Tarihin en karanlık günlerinde sihrengiz kalemiyle daima Türk Milletinin hakkını teyit ve müdafaa etmiş olan büyük üstad için Türk Milletinin beslediği derin ve sarsılmaz muhabbet hislerine, İstiklâl Mücadelesinde şehit düşen erkeklerimizin yetim bıraktığı kızlarımız tarafından göz yaşları arasında dokunan bu halı şehadet edecektir.

Naçiz kıymeti, delâlet ettiği mânadan ibaret olan bu hediyemizi haksever ve civanmert Büyük Fransız'a beslediğimiz şükran hissine delâlet olarak telakki ve kabul buyurmanızı rica ederiz.

3 Kasım 1337
Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi
Baş kumandan

Gazi Mustafa Kemal"